vorige | volgende

Vorige citaten:

Angststoornissen zijn onderschat probleem

Metro: 10 februari 2004
Angela Severs

Maar liefst één op de vijf Nederlanders krijgt in zijn leven te maken met een angststoornis als hyperventilatie of claustrofobie.

De Nationale Collecte Hersenziekten en Psychische Ziekten staat deze week in het teken van angststoornissen, want volgens de Hersenstichting Nederland wordt de omvang van het probleem sterk onderschat.

Ieder mens kent soms angstige gevoelens - dat is heel normaal en zelfs goed. Want angst waarschuwt voor naderend gevaar en brengt het lichaam in staat van paraatheid, waardoor een snelle reactie mogelijk wordt. Mensen met een angststoornis zijn echter bang zonder dat de situatie daar direct aanleiding toe geeft. Deze angst kan zeer overheersend zijn en het dagelijks leven bepalen: uit angst voor een angstaanval worden vaak situaties vermeden die in verband met de angst worden gebracht.

Er zijn verschillende angststoornissen. Bij een paniekstoornis (tot voor kort ook wel hyperventilatie genoemd) wordt iemand op volkomen onverwachte momenten overvallen door grote angst. De plotselinge paniek gaat gepaard met angstaanjagende lichamelijke verschijnselen, zoals ademnood, hartkloppingen en hevige transpiratie.

Een andere angststoornis is een fobie. Dit is een irreële angst voor bepaalde dingen, die gepaard gaat met heftige lichamelijke verschijnselen, bijvoorbeeld een drukkend gevoel op de borst en paniekgevoelens. Voorbeelden
zijn straatvrees, hoogtevrees, vliegangst, claustrofobie en angst voor de tandarts.

Onder angststoornissen worden ook dwangstoornissen en piekerstoornissen gerekend. Mensen met een piekerstoornis maken zich langere tijd ernstig zorgen over zaken die horen bij het dagelijks leven, zoals geld en gezondheid, terwijl in hun leven alles goed gaat. Zo iemand heeft bange voorgevoelens, gaat piekeren, wordt somber, en overbezorgd en kan zich gejaagd en rusteloos gaan voelen.

De precieze oorzaak van angststoornissen is nog grotendeels onbekend. Erfelijkheid speelt zeer waarschijnlijk een rol. Recente onderzoeken tonen een biologische oorzaak aan. Waarschijnlijk leidt (onder andere) een verstoorde balans in de serotoninehuishouding in de hersenen tot angststoornissen, evenals een teveel aan cortisol, een van de belangrijkste stresshormonen.

Uit:
Metro
10 februari 2004

www.metronieuws.nl

www.hersenstichting.nl

www.nfgv.nl

naar boven

Dansen met patiënten
Een dag op de poli van neuroloog Cobie Baart

Medisch Contact: Nr. 6 - 6 februari 2004
Henk Maassen

Cobie Baart is ervan overtuigd: sociaal-emotionele factoren spelen altijd mee, bij onbegrepen lichamelijke klachten maar ook bij min of meer begrepen ziekten. Maar uit schaamte gaan veel collega’s er niet op in. ‘Ze vinden het eng of bedreigend.’

De jongeman komt een beetje bedremmeld binnen. Zijn blik glijdt over het fraaie eikenhouten bureau en de rieten stoelen. Hij neemt plaats tegenover de dokter. Neuroloog Cobie Baart vraagt wat hem hier brengt. Een heel repertoire aan klachten: duizeligheid, lusteloosheid, hoofdpijn, slapeloosheid, en vooral ‘een gevoel van alles is anders, de dingen zijn niet echt’.

‘Derealisatie’, zegt Baart. ‘Zo noemen we dat soms. Weet je wat ik daarmee bedoel?’ ‘Ik denk het wel’, zegt de jongen zacht. ‘Het lijkt alsof alles als een film aan me voorbijgaat.’ Hij vertelt dat hij vaak bang is om flauw te vallen. Dat hij tot voor kort veel sportte, maar daar absoluut geen zin meer in heeft.
‘Denk je dat het iets ergs is?’, vraagt Baart. ‘Nou, ik denk altijd verder. Maar het is misschien wel helemaal niets.’

Baart onderzoekt hem. Dan zegt ze: ‘Je ademt verkeerd. Je hebt een verkapte vorm van hyperventilatie. Wat is de oorzaak? Is er iets gebeurd in je leven?’

Eerst rept de patiënt van een overleden collega, maar dat spoort niet met het begin van zijn klachten. Na wat heen-en-weergepraat komt de aap uit de mouw: zijn relatie is verbroken, hij heeft zijn huis moeten verkopen, en de herinnering aan een verkeersongeval dat hij jaren geleden veroorzaakte, speelt plotseling weer op.

Baart: ‘Kun je mij geloven als ik zeg dat er niets ernstigs met je aan de hand is? Iedereen heeft wel eens periode van stress waarop je reageert zoals jij dat doet. Ik heb het zelf ook eens gehad.’ Hij: ‘Ik ben blij dat u dat zegt, want nu weet ik dat het normaal is.’

De neurologe adviseert ademhalingsoefeningen bij een Mensendieck- of Cesartherapeut. ‘Je moet een ontwikkelingshobbel nemen. Leren omgaan met verlies. Bel me over twee maanden om te vertellen hoe het met je gaat.’

Integrale kijk
De jongeman is één van de ongeveer twintig patiënten die Cobie Baart vandaag ziet in het Streekziekenhuis Midden-Twente in Hengelo. Ze heeft een wat onorthodoxe manier van werken. Ze bepleit (samen met haar collega Marten
Klaver) een integrale kijk op de patiënt, vooral om deze duidelijk te kunnen maken hoe emotionele stoornissen pijn
en andere neurologische klachten kunnen veroorzaken.

Oorspronkelijk waren neurologen er trots op dat ze zo’n integrale visie hadden, weet ze. Nu zijn ze er vooral op uit de pathofysiologie van een aandoening vast te stellen om vervolgens te bepalen welke behandeling nodig is. Daar is niets op tegen, als ze maar niet denken dat we er daarmee zijn, vindt Baart. ‘Voor mij is het een ervaringsfeit dat sociaal-emotionele factoren altijd van invloed zijn, of je nu te maken hebt met een in wezen onbegrepen lichamelijke klacht of begrepen of halfbegrepen ziekten als MS of migraine. Neem MS: niet alles is een Schub en als je hem krijgt, zou het kunnen zijn dat je bepaalde grenzen hebt overschreden.’

Ze wijst op de MS-patiënte die een uurtje geleden met een soort niets-aan-de-handhouding haar spreekkamer binnenkwam, maar niettemin behoorlijk dubbelzag. ‘Die moet zich heel beroerd voelen. Ze heeft gewoon een te flinke houding; dat heb ik haar ook gezegd. Ze heeft niet voor niets dringend behoefte aan een methylprednisolonkuur.’

[...]

Lees het hele artikel in Medisch Contact.

naar boven

On Family Constellations

Bert Hellinger

Fragment from a lecture, held by Bert Hellinger in September 2001 at a workshop at Tokyo, Japan.

• On Conscience
• The Collective Conscience
• Bonding
• Peace Through Grief
• On Love

I want to explain something at the beginning about the work I can offer here. You have heard the term Family Constellations. This just describes the method, but behind the method there are very important insights into family relationships, the relationships between men and women, parents and children, and in a wider field also. It is these insights that are most important, because in the course of the years it became apparent that many illnesses and other maladies are caused by entanglements in the family. These entanglements are unconscious.

I bring an example. A woman comes to a workshop and says that her daughter has difficulties. The daughter wrote a letter that she does not want to live much longer. So I set up her present family. That means that I selected representatives from a group like this to represent herself, her husband and the children. If the family is set up in front of all the people, people are very often surprised to see what they have set up. For instance, in this constellation she placed her daughter a little bit outside, and she, although she stood next to her husband, was looking away.

So from the picture, I can gather immediately the problem. I led the mother the way in which she was looking, so I led her a little bit outside and asked her, how she felt there. She said, she felt better. This is very surprising, actually, that she should feel better if I lead her away from the family. So I led her back to the place where she stood before, and I led her daughter a little bit further away and I asked the daughter, how she felt when she was standing further away. She, too, said, she felt better. Then I asked the mother how she felt when the daughter was moving away, and she said, she felt better.

What does this example reveal? The mother wants to go away, in fact she wants to die, and then the daughter also wants to go away, in fact she wants to die. But then, when the daughter wants to go away, the mother feels better. Therefore, secretly in her soul, the daughter has told her mother, “I will die in your place. I will die, so that you may stay behind.” None of them had thought of this, the movement was completely unconscious. It was brought to light by means of the family constellation.

You must know, it was not the mother herself who was standing in the constellation, and it was not the daughter herself who was standing in the constellation. They were just representatives who didn’t know anything about this family. This shows the power of the family constellation, because as soon as the representatives have been set up, they feel like the people they represent without knowing them. So, through the representatives, a hidden dynamic of the family comes to light.

But why should the mother want to die? There must have something happened in her family of origin. So I asked her, “What happened in your family of origin?” And she said, “I had a twin sister who died at birth.” This was the secret behind her move of wanting to die. She wanted to follow her twin sister into death because she felt in her soul that she could be united with her in this way. Now, her very deep love for her twin sister came to light.

If people feel that urge in their soul, it does not mean that they follow it all the time. They feel it. Sometimes, because they feel it, they develop strange symptoms. For instance, they get seriously ill or they have accidents or they have suicidal thought.

This woman had married and one of her children felt that her mother wanted to die. Therefore she said, “I will die in your place.”

Now I have explained two important insights about family constellations. Many difficulties and illnesses stem from these two sentences said silently in the heart. The one is, “I follow you unto death.” The other one is, “I do it in your place.”

But why should people want to do this? Because they feel connected in a very deep way with the members of their family. Sometimes, we see people who are angry with their family, they seem to be against their family, and they may feel ashamed that they have such feelings. But when we set up the family, suddenly it comes to light that they are bound with a very special deep love to their family. They are only entangled in a specific way. How these entanglements develop, I will explain in the course of this seminar. What I said now, may be sufficient as an introduction. So I want now to demonstrate the work. Afterwards, I will explain the procedure, and I will also give a chance to ask questions.

[...]

Read the whole lecture.

Lees Liefde tussen partners van Bert Hellinger.

naar boven

Big Mind

Dennis Genpo Merzel, Roshi

Our most precious gift and birthright is the One Buddha Mind, but we all fall into ignorance and exchange this Mind for a tiny, selfcentered mind. No matter how hard the small mind tries, it can never understand or control this life because in our ignorance we see ourselves as separate and limited. With his enlightened view, Buddha could see the way to end suffering, and he gave us the remedy in his teaching of the Eightfold Path, the fourth noble truth. The first step on the Eightfold Path is right view, the enlightened view. When we know Big Mind, we can rise above the small mind and cut through the illusion of separateness.

From:

Dennis Genpo Merzel
The Path of the Human Being:
Zen Teachings on the Bodhisattva Way
Boston & London: Shambhala, 2003
P. 126

Big Mind Audio Exercise with Genpo Roshi, Ken Wilber and others [mp3 file].

naar boven

Ik weet dat ik niet besta

Marjoleine de Vos

De dichter en essayist Martin Reints heeft wel eens geschreven over het opmerkelijke feit dat mensen die bijkomen uit bewusteloosheid altijd vragen (áls ze dat vragen en het geen mythe is): ‘waar ben ik?’. Niet: ‘Wie ben ik?’. Dat laatste zou minstens evenveel voor de hand liggen, degene die je bent en die je kent, is er immers alleen dankzij het bewustzijn. Als dat er niet is, wie ben je dan? Of is de vraag ‘Waar ben ik’ wel de juiste, maar dan met de nadruk op ‘ik’?

Wie ben ik? Het is een vraag die moeilijk te beantwoorden is, al doen we of we het weten. Laatst zei Balkenende nog zoiets: “Zo’n man ben ik niet.” Het klinkt heel gewoon en vertrouwd. Alsof je zou weten wat voor man, of vrouw, je bent. En zo praten we ook, over elkaar, over onszelf. Maar we weten heel goed dat het niet waar is. Er is geen sprake van een duidelijk omlijnd ‘ik’ of ‘zelf’, al zijn er ook zeker wel telkens terugkerende reacties die we tot ons ‘zelf’ zouden kunnen rekenen. De ‘ziel’, nog zo’n begrip. Zoiets als het ‘wezen’, van ons ‘zelf’ - oh hemel, wat een warboel aan begrippen die een gevoel of een ervaring willen uitdrukken waarvoor eigenlijk geen goede woorden zijn. En die misschien niet eens juist zijn.
Dat laatste, dat de ervaring van een zelf wellicht nergens op gebaseerd is, wordt gesuggereerd door het zojuist verschenen boek Het land van de stilte van neuropsycholoog Paul Broks. Hoewel het gaat over dingen waar je al wel vaker over hebt kunnen lezen, bijvoorbeeld bij Oliver Sacks in eigenaardigere, bij Antonio Damasio in wetenschappelijkere versie, is dit toch een fascinerend boek, juist doordat het enerzijds minder ver afdwaalt in de wereld van de ver- en gestoordheid en anderzijds ook voor leken voortdurend begrijpelijk blijft. Het gaat over hersenen. En over het zelf, of liever gezegd, over het ontbreken, neurologisch gesproken, van zoiets als een zelf.

Broks maakt steeds weer duidelijk dat achter het gezicht, achter de ogen (‘spiegels van de ziel’), niets anders schuil gaat dan de donkere hersenmassa waarin neuronen en neurotransmitters hun werk doen, een massa vol biochemische reacties en nergens in die massa zit zoiets als een zelf. De reacties zíjn het zelf. Dat wil zeggen: de werkende hersenen produceren zoiets als geest en geest is nodig voor bewustzijn. Het verhaal dat wij van die hersenwerkzaamheden maken, de persoon over wie we vertellen, de herinneringen die we fabriceren, dat alles is wat we zelf noemen. Broks concludeert dat we “op een bepaald niveau niet meer zijn dan vlees; en op een ander niveau niet meer dan een verzinsel.”

Dat is natuurlijk niet nieuw. Het mannetje in de machine is als beeld allang afgeschaft, het is geen verrassing dat er niet ergens in onze hersens een soort filmscherm staat opgesteld waarop al onze ervaringen en gedachten geprojecteerd worden voor een toeschouwer die onze kern is. En dat men eigenlijk geen samenhangend geheel is, is ook niet iets dat een ander per se moet komen vertellen; iedereen heeft de ervaring van steeds anders te zijn in verschillende gezelschappen, op verschillende momenten, in verschillende omstandigheden. Al die verschillende scherven en beelden vormen geen geheel, ze overlappen elkaar gedeeltelijk en laten rafels en gaten over. De schrijver Alfred Kossmann schreef dat eens heel streng en goed op (in zijn Duurzame gewoonten of Uit het leven van een romanfiguur): “Er is enkel verzinsel, van de persoon die zichzelf acteert en observeert, en van de observators. Een oprecht denkend ik weet dat het niet bestaat, dat het als ik niet kán bestaan, en de verwarring die het is zo netjes mogelijke omhult.”

Hem zou Paul Broks weinig nieuws te vertellen hebben, hij wist allang, uit introspectie, dat zijn lichaam geen peul was waarin de erwt van het zelf rond rammelde, een bevattelijk bolletje dat je van alle kanten zou kunnen bekijken. In zijn romans gaat het over ‘identiteitszwendel’ en over ‘zelfverlies’, over de kinderachtige neiging om bevattelijke verhalen te verzinnen die de onbevattelijke jungle van feiten moet temmen. “Een denkend mens mag geen verhaal maken van zijn ervaring”, laat hij een personage in zijn novelle Een verjaardag denken. “De wildernis mag geen voortuintje worden.”

Maar hoe leeft men zonder de ook vaak nuttige en stimulerende fictie van een zelf? Dat gaat niet. Zou het ook kunnen dat het feit dat de neurofysiologie geen ‘zelf’ kan aanwijzen, een tekort in die wetenschap betekent? Een te ver doorgevoerd materialisme, de overtuiging dat alles terug te brengen is tot fysische eenheden?

Paul Broks laat in zijn boek op allerlei manieren zien hoe onze geest aan ons lichaam verbonden is, en ook hoe anders wij dat ervaren. Hij beschrijft hoe hij op een koude dag gaat zwemmen en zijn lichaam dwingt om de ijzige golven in te duiken - alsof hij de bestuurder is en het lichaam de auto. Hoewel de hersenen alles besturen, is er toch, blijkbaar, een deel dat we meer als ‘onszelf’ ervaren. Ons zelfgevoel is wel verbonden met het feit dat we een lichaam in de wereld zijn, maar valt daar toch niet helemaal mee samen: niet, alleen kan iemand, hoe node ook, wel een arm of een been missen en nog steeds ‘zichzelf’ zijn, ook voelen we ons vaak niet eens zo erg vertrouwd met dat lichaam van ons en wat erbij hoort. Afgeknipte nagels. Ontlasting. Spuug, zodra het niet meer in ons is. (Broks herinnert zich de docent die studenten vraagt zich voor te stellen een beker van het eigen spuug op te moeten drinken.)

Ooit raakte een vriendin verscheidene keren in een psychose. Ze was dan heel anders dan we haar kenden, agressief, wispelturig, onzinnig. Door medicijnen kwam ze er dan op den duur weer min of meer bovenop. Aan een oudere vriend vroeg ik eens wanhopig: “Maar wie is dan de échte Y.?” Die vriend wist ook allang wat Alfred Kossmann wist en wat Paul Broks zo overtuigend laat zien: dat dat een onzinvraag is. Wat hij mij vriendelijk duidelijk maakte.

Maar tegelijkertijd haalt dat verdwenen zelf ongeveer alles onderuit van wat we belangrijk vinden. Want van wie houd je dan, als iedereen maar een discontinue verzameling reacties en ervaringen is? Het antwoord kan maar op een manier luiden van het beeld dat je van de ander hebt gemaakt. Van een romanfiguur dus. Zoals Kossmann al schreef: “Iedereen is een romanfiguur in de roman die hij zelf schrijft, een fantasie, en persoonlijkheid, ach wat, persoonlijkheid is een prothese.” Het blijft een duizelingwekkende gedachte.

Uit:
NRC-Handelsblad, 17 november 2003

naar boven

Spiral Dynamics:

The Evolution Of Consciousness And Culture

TURQUOISE MEME
Holistic meme - starting 30 years ago

• Worldview: An elegantly balanced system of interlocking forces
• Mindset: Experience the wholeness of existence through mind & spirit
• Manifestations: Holonic, intuitive thinking; global networks for global results

YELLOW MEME
Integrative meme - starting 50 years ago

• Worldview: The world is a chaotic organism forged by differences and change
• Mindset: Flexibility, functionality, responsibility, and spontaneity have highest priority
• Manifestations: Integrative structures, systems thinking, “Third Way” politics

GREEN MEME
Communitarian/Egalitarian meme - starting 150 years ago

• Worldview: A human habitat in which we share life’s experiences, freed from dogma
• Mindset: Seek peace in the inner self and explore the caring dimensions of community
• Manifestations: Human rights movements, communes, Woodstock, multiculturalism

ORANGE MEME
Achievist/Strategic meme - starting 300 years ago

• Worldview: A marketplace full of possibilities and opportunities
• Mindset: Play the game to win; cultivate optimistic, risk-taking self-reliance
• Manifestations: The Enlightenment, Silicon Valley, Fortune magazine, corporate states

BLUE MEME
Purposeful/Authoritarian meme - starting 5,000 years ago

• Worldview: An ordered existence under the control of the ultimate truth
• Mindset: Life has meaning, direction and purpose; enforce principles of right living
• Manifestations: Puritan America, codes of honor, the Moral Majority

RED MEME
Impulsive/Egocentric meme - starting 10,000 years ago

• Worldview: A jungle where the strongest and most cunning survive
• Mindset: Avoid shame, get respect, and do what you want
• Manifestations: Feudal kingdoms, rebellious youth, epic heroes, “terrible twos”.

PURPLE MEME
Magical/Animistic meme - starting 50,000 years ago

• Worldview: A magical place alive with spirit beings and mystical signs
• Mindset: Keep the tribe’s nest safe and warm; observe tribal customs, seasonal cycles
• Manifestations: Family rituals, shamans, blood oaths, magical New Age beliefs

BEIGE MEME
Instinctive/Survivalistic meme - starting 100,000 years ago

• Worldview: A natural milieu where humans rely on instincts to survive
• Mindset: Do what you must to stay alive. Food, warmth, sex, and safety have priority
• Manifestations: First human societies, starving masses, African Bushmen, street people

naar boven

Moderne manieren

Beatrijs Ritsema beantwoordt vragen van lezers

Beste Beatrijs,

Ik ben gescheiden en heb elke veertien dagen mijn twee kinderen een lang weekend. Nu heb ik weer een vrouw ontmoet met wie ik verder wil, maar zij heeft een dochter van acht, die mij niet accepteert. Wat ik ook zeg of doe, ze kwetst of negeert me. Ik ben ten einde raad, want samenwonen is nu beslist niet haalbaar. Hoe moet ik me opstellen? Is er soms een bureau voor dit soort zaken en/of moet ik met mijn vriendin en dochter in therapie?

Nieuwe papa

Beste Nieuwe papa,

U moet dat samenwonen voorlopig maar uit uw hoofd zetten. De dochter van uw vriendin ziet u als een indringer, waar het kind gelijk in heeft - eerst is haar vader uit haar dagelijkse leven verdwenen en vervolgens legt haar moeder het met een vreemde aan. Kinderen hechten aan exclusiviteit en permanentie. Haar gevoelens van frustratie en woede projecteert zij op u en dat zal nog wel even zo blijven. Hoe zit het trouwens met uw eigen kinderen? Zijn die wel enthousiast over uw samenwoonplannen?

Voorlopig kunt u het beter bij een lat-relatie houden en moet u vooral veel geduld betrachten. Een kind van die leeftijd heeft minstens een jaar, soms twee jaar nodig om aan de nieuwe situatie te wennen. In die tijd moet u zich terughoudend en afwachtend opstellen. Niet haar gaan zitten opvoeden en vooral ook niet proberen haar gunst of liefde te winnen, want minachting zal uw deel zijn. Het kind weet heus wel dat het u om haar moeder te doen is, niet om haar. Haar moeder kan haar intussen wel duidelijk maken dat u, haar nieuwe vriend, niet weggaat en zich niet zal laten wegjagen. Of de dochter nou dwarsligt, bokkig is of niet, de relatie blijft bestaan. Ook moet de moeder beleefdheid van haar dochter eisen. Het kind moet antwoorden, als u wat vraagt, en normaal tegen u doen, zoals ze ook tegen andere bekende volwassenen doet. Op negeren, kwetsen, beledigen staat straf. Na een aantal maanden, als de beleefdheid routine is geworden, wordt het misschien af en toe per ongeluk even gezellig en op een gegeven moment weet het kind niet beter meer of dit is de nieuwe vriend van haar moeder - geen papa. Pas dan kan er eventueel tot samenwonen worden overgegaan. Maar eerst dus heel veel geduld.

Uit:
Trouw, 29 november 2003

naar boven

Een nieuw kompas

Henk Maassen

Richard Horton: ‘In het hart van de geneeskunde zit een leugen’

Richard Horton, hoofdredacteur van The Lancet, vindt dat de moderne geneeskunde een foute koers vaart. Wetenschap heeft de overhand, geneeskunst is uit beeld geraakt. Dokters zijn bronnen van technische kennis en van technische oplossingen voor ziekte. ‘Ze vertrouwen meer op de uitkomsten van tests, dan op het verhaal van de patiënt.’

[...]

In toenemende mate, stelt Horton, zijn dokters bronnen van technische kennis en van technische oplossingen voor ziekte. ‘Ze vertrouwen meer op de uitkomsten van tests, dan op het verhaal van de patiënt.’

Hij constateert veel onvrede onder artsen en spreekt van ‘professionele wanhoop’. Die onvrede kent tal van oppervlakkige oorzaken: werkdruk, onderbezetting, onderbetaling, bureaucratie, maar de werkelijke oorzaak zit dieper, meent hij. ‘In het hart van de moderne geneeskunde bevindt zich een leugen. Een leugen die we inmiddels ettelijke generaties van studenten hebben voorgehouden. Die leugen is dat geneeskunde een wetenschap zou zijn. Het gevolg daarvan is dramatisch: terwijl we steeds beter de wetenschappelijke basis van ziekten zijn gaan begrijpen, hebben we de menselijke basis volledig verloren laten gaan. Nogmaals, ik ben niet anti-wetenschap, natuurlijk is wetenschap van belang voor de vooruitgang in de geneeskunde maar ik zou graag zien dat de wetenschap weer van de geneeskunde werd losgezongen. Dokters zijn geen natuurwetenschappers. Hun kennis van moleculen is beperkt - en terecht. Gedetailleerde kennis over de wijze waarop een ziekte ontstaat, is overwegend een onnodige last.

Geneeskunde gaat over het bijzondere, het unieke, het individu en zijn omgeving; het gaat beslist niet alleen over objectiveerbare ziekten die er wel of niet zijn, en die je kunt behandelen of uitbannen. Ziekte is niet uitsluitend een kwantificeerbare afwijking van het normale: ziekte herschept het leven van een patiënt en maakt hem in zekere zin tot een ander persoon. Wie zo tegen ziekte aankijkt, zal inzien dat het gaat om vragen als: hoeveel verandering in zijn omgeving kan een patiënt verdragen, hoe groot is zijn vermogen zich aan te passen aan zijn sociale omstandigheden? Zulke vragen beantwoorden is de essentie van het dokter-zijn.’

[...]

Geen andere professie in de wereld, meent hij, heeft dagelijks zo veel te maken met ‘lijden en onwaardigheid’. ‘In het westen begrijpen we gezondheid tegenwoordig vooral in termen van dieet, fitness en cosmetica; we denken niet aan termen als armoede, en aan de grote epidemieën die rondwaren in de derde wereld. Ik ben een gepassioneerd voorstander van globalisatie. Niet omdat kapitalisme de redder van Afrika zal zijn. Maar vanwege het idee van een soort globaal burgerschap. Als artsen hebben we een speciale verantwoordelijkheid: wij hebben een normatieve rol te vervullen.’

Even aarzelt hij, alsof hij zelf opkijkt van zulke grote woorden. ‘Misschien klinkt het allemaal wat idealistisch, misschien zelfs wel vroom. Maar er staat ook veel op het spel. Op individueel en public health-niveau is de ultieme rol van de dokter: herstel van de menselijke waardigheid.’

Uit een artikel van Henk Maassen in Medisch Contact van 28 november 2003.

Richard Horton
Second Opinion: Doctors, Diseases and Decisions in Modern Medicine
London: Granta Books, 2003.

naar boven

The Role of the Elder

Robert L. Moore, PhD

Elders are disappearing all over our planet. Men that use to carry the eldership of the tribe or community are now alcoholic, in major depression, committing suicide, or on golf courses - or all the above.

Our crisis is understandable. It is clear what is going on and why. No longer do we have a problem about figuring it out. But this is not recognized. On the contrary, we have all these people in leadership positions in every walk of life—especially those who have to do with the legal system, criminology, and public administration—who think they can explain this crisis without any reference to male initiation or maturation. It is impossible. It cannot be done. You cannot even identify the problem without looking at male initiation, and you surely cannot fix it.

So what time is it?

It is a time when men have abdicated their responsibilities as elders wholesale. We have all these self-righteous men all over the country who want to put all the young warriors in prison forever and throw away the keys because the young warriors are criminals, “they cannot be helped.” This is the situation we face: Men, so called men, who will not face their own shadows, will not face up to the reality of their abdication. They are willing to witness the destruction of the lives of thousands upon thousands of young males all over the world. That is where we are and that is what we face and that is what time it is.

What is needed?

A brotherhood, what used to be called an order. Now what kind of order do we need? We do not need another regressive, tribal masculine brotherhood. We do not need another SS. Why not? They were organized. They knew how to use technology. They knew how to get men committed unto death and how to make men proud. What was the problem? They had a racist, tribal, demonic vision. They made the fatal error that our forebears have repeatedly fallen into. For thousands of years we have not been able to make the unity of our species the basis of our vision. We have made the same mistake over and over. We have taken magnificent young warriors and offered them a bogus vision—a demonic, racist, non-inclusive vision to serve and die for.

We need magnificent young men, middle-aged men and older men serving a vision worthy of them. We need to take that Warrior energy, that which is very likely the most noble thing in the male soul, and bring it into the service of an inclusive, non-racist, non-sectarian, non-cultic vision about a world of justice and peace. We need to warn men against repeating the error of our forefathers in accessing wonderful masculine energy and then using it to serve a tribal, often racist, vision. In the United States, we have so many men today, fine men, who have been seduced into joining right-wing, racist militias. The only elders and guides they have are men who have no other vision except to repeat the errors of the past.

[...]

See Dr. Moore’s website and read the whole essay.

Zie ook:

Carolien Roodvoets
Het Monsterverbod. De aantrekkingskracht van foute mannen
Aramith. Tweede druk, 2003

www.carolienroodvoets.nl

naar boven

Het glas

Paul Witteman

Vorige week is een collega van me begraven. Hij was gestruikeld en van de trap gevallen. Glaasje te veel op. Tragisch einde van een ingewikkeld bestaan. Dol op de VARA, nauw verbonden met de vakbeweging maar bijna zijn hele leven (hij werd 55 jaar oud) zonder vaste relatie. Drank maakt meer kapot dan je lief is. Het blijft nog steeds een uitstekende slogan.

Gisteren heeft mijn vriend Bert-Jan zijn rijbewijs ingeleverd. Voorlopig voor een jaar. Te vaak door de mand gevallen bij een alcoholcontrole. Het kost hem drie uur extra reizen per dag, want aangewezen op het openbaar vervoer. Je kunt natuurlijk redeneren dat het zijn eigen verantwoordelijkheid is en dat door deze maatregel misschien een gruwelijk ongeluk wordt voorkomen. Dat neemt niet weg dat er een hoop narigheid is verbonden aan het glas.

De meeste mensen kennen het prettige gevoel dat het eerste biertje of het eerste glas wijn veroorzaakt. Heel snel stroomt er een soort warmte door het lichaam die een sluier werpt over de problemen van het dagelijks bestaan. lk zou het middel niet graag missen. Helaas roept alcohol het verlangen naar meer op en die roep is in veel gevallen sterker dan de wil met mate te drinken. En dan begint de ellende.

Ik hoorde op de radio een interview met de Leidse psycholoog professor Wagenaar die een kruistocht tegen de drank voert. Hij ergert zich kapot aan recepties aan de universiteit waar intelligente mensen die zojuist hun bul hebben gehaald het glas heffen op hun toekomstige loopbaan. Alsof die mensen niet weten dat depressies, echtscheidingen, kindermishandeling, dodelijke ziektes, dementie en ongelukken direct of indirect zijn gerelateerd aan drankgebruik.

Wagenaar constateert tot zijn verbijstering dat drank niet discrimineert. Koning alcohol is welkom in alle sociale lagen van de samenleving. De professor zou het liefst zien dat cafés worden gesloten, restaurants slechts water mogen schenken en dat alcohol voor iedereen onbetaalbaar wordt.

Als je hem zo hoort kun je niet anders dan hem gelijk geven. Maar spoel ik nu de huisvoorraad door de gootsteen? Waarom eigenlijk niet?

Uit:
Vara TV Magazine van 8 november 2003

www.vara.nl

naar boven

vorige | volgende